Achtergrond:
Veel werklozen in de bijstand maar ook arbeidsongeschikten of hoofden van een-ouder gezinnen doen vrijwilligerswerk of denken erover dat tegaan doen. Soms ga je beseffen, dat betaald werk om in je levensonderhoud te voorzien er voor jouw niet meer in zit, na vele vruchteloze sollicitaties kom je tot de conclusie dat je je leven op iets anders moet richten, om contact met de maatschappij te blijven houden, nieuwe sociale contacten op te bouwen en op een andere manier iets terug te doen voor de samenleving. Of je ziet veel onrechtvaardigheden om je heen en daar wil je wat aan doen. Waar moet je op letten bij vrijwilligerswerk als je een bijstandsuitkering hebt?
In principe mag iedereen die een bijstandsuitkering heeft vrijwilligerswerk doen. Zogenaamd traditionele vrijwilligerswerk mag altijd. Je moet het wel melden bij de uitkerende instantie, door een briefje te schrijven waarin je vertelt dat je vrijwilligerswerk bent gaan doen. Een mededeling. Wat is traditioneel vrijwilligerswerk? Kort gezegd alles wat te maken heeft met de uitoefening van je grondrechten zoals die in de grondwet staan geformuleerd. Dus deelnemen aan een politieke partij, of actief worden in de vakbond of vrijwilligerswerk doen bij een kerkgenootschap of charitatieve instelling.
Voor ander vrijwilligerswerk, dat niet onder het traditioneel vrijwilligerswerk valt gelden de volgende uitgangspunten:
1. Het vrijwilligerswerk mag in principe geen betaalde arbeid verdringen, dus dat in dezelfde organisatie andere mensen hetzelfde werk doen maar dan betaald
2. Bij vrijwilligerswerk mag geen 'subsidievervalsing' optreden. Soms besluit de overheid, een bepaalde organisatie met betaalde krachten niet meer te subsidieren of minder subsidie te geven. De organisatie mag dan niet zeggen: we laten het werk voortaan doen door vrijwilligers.
3. Er mag geen concurrentievervalsing optreden. Als een groenteboer betaalde krachten heeft, en in dezelfde straat komt een groenteboer, die misschien vanuit idealistische doelstellingen met vrijwilligers gaat werken, dan heeft hij onjuist concurrentievoordeel. Maar in de praktijk gebeurt het toch, vaak met toestemming van de gemeente, bijvoorbeeld bij sociale ondernemingen die mensen met behoud van uitkering of als vrijwilliger tewerk stellen in de productie of die dat doen waarbij ze een forse loonkostensubsidie krijgen omdat de werknemers een verminderde productiviteit hebben.
4. Wanneer je sollicitatieplicht hebt, en niet arbeidsongeschikt bent, of in een reïntegratietraject zit, mag het vrijwilligerswerk je inschakeling in betaald werk niet belemmeren. Dus je mag in je vrijwilligerswerk geen verplichtingen aangaan die je op de langere termijn zodanig binden dat je niet beschikbaar bent voor iets anders. Reïntegratietrajecten gaan altijd voor en je moet direct beschikbaar zijn door de arbeidsmarkt. Sommige arbeidsongeschikten zijn bang om vrijwilligerswerk te doen. Veel bijstandsgerechtigden denken: als ik dat doe, gaan ze zeggen dat ik ook wel betaald werk kan doen. In de praktijk krijg je dat verwijt meestal niet. Vrijwilligerswerk kun je immers sterk aangepast aan je mogelijkheden doen, enkele uren in de week of op tijden dat je ertoe in stat bent en je kunt als je bv moet bent altijd stoppen. Je staat als het goed is minder onder druk, dus vrijwilligerswerk is vaak niet te vergelijken met betaald werk.
Terug naar index participatiewet